U obrazloženju predložene Rezolucije izražena je i podrška Evropskog parlamenta putu Bosne i Hercegovine u EU. Navodi se i da uprkos tome što je Bosna i Hercegovina osigurala usklađenost sa zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom EU i dalje postoje značajni rizici i ograničenja koja se ne mogu podcijeniti.

 

 

 

Odbor za spoljne poslove Evropskog parlamenta pripremio je prijedlog Rezolucije Evropskog parlamenta o izvještajima Evropske komisije za Bosnu i Hercegovinu za prošlu i pretprošlu godinu, ali se dio tog predloženog dokumenta odnosi i na aktuelnu situaciju.

 

 

Raport je imao uvid u nacrt Rezolucije kojom se predlaže da Evropski parlament pozove na ciljane sankcije protiv Milorada Dodika, te se osuđuje secesionizam u Republici Srpskoj.

 

 

U rezoluciji se osuđuje donošenje neustavnih zakona u RS, te se daje snažna podrška visokom predstavniku u BiH, kojeg RS ne priznaje, i snagama EUFOR.

 

 

U obrazloženju predložene Rezolucije izražena je i podrška Evropskog parlamenta putu Bosne i Hercegovine u EU. Navodi se i da uprkos tome što je Bosna i Hercegovina osigurala usklađenost sa zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom EU i dalje postoje značajni rizici i ograničenja koja se ne mogu podcijeniti.

 

 

 

RUSKI BRUTALNI RAT

 

 

– Ruski brutalni rat protiv Ukrajine pokazao je da je ruski glavni interes oslabiti i destabilizovati Evropu i njezine saveznike. RS i njen predsjednik Milorad Dodik predstavljaju prijetnju održavajući bliske veze s Rusijom i igrajući na “velikosrpsku kartu” zajedno sa srbijanskim predsjednikom Aleksandrom Vučićem i zbog toga čine Bosnu i Hercegovinu bojnim poljem za hibridne operacije, strano uplitanje i kampanje dezinformacija – stoji u obrazloženju nacrta Rezolucije.

 

 

Takođe, ukazuje se i na opasnost gruzijskog scenarija na zapadnom Balkanu, uključujući i BiH.

 

 

– S nedavnim geopolitičkim pomacima kao što je sve veće odstupanje Sjedinjenih Država od Evrope, otvoreno stavljanje na stranu ruskog režima u njegovim težnjama u Ukrajini i blago protivljenje njegovoj retorici prema evropskoj bezbjednosti, zapadni Balkan će biti pod velikim pritiskom ne samo od zemalja poput Rusije, Kine ili Turske već i iznutra, a najvjerovatnije i od kvazipatriotskih i nacionalističkih pokreta iz same EU, Evropska unija se mora pripremiti za mogući prijeteći pad u pro-EU pristupu u zemljama Zapadnog Balkana, uključujući Bosnu i Hercegovinu, i ne dopustiti gruzijski scenarij tamo – stoji u obrazloženju nacrta Rezolucije EP o BiH.

 

 

 

U nastavku teksta su sve tačke sadržane u prijedlogu Rezolucije Evropskog parlamenta o BiH i to redoslijedom kako su navedene u predloženom dokumentu.

 

 

1. Ponovo potvrđuje svoju podršku procesu pristupanja BiH EU, utemeljenom na jedinstvu, suverenitetu i teritorijalnom integritetu.

 

2. Pozdravlja odluku Evropskog savjeta o otvaranju pristupnih pregovora s BiH, pozdravlja donošenje nekih ključnih zakona uoči ove odluke, ali žali što je pozitivna reformska dinamika zastala. Primjećuje nedavno donošenje zakona o graničnoj kontroli i o zaštiti ličnih podataka.

 

3. Potiče političke lidere BiH da poduzmu sve relevantne korake navedene u preporukama EK od 12. oktobra 2022. s ciljem da Savjet usvoji pregovarački okvir nakon što se ti uslovi ispune te da se pojačaju napori u ispunjavanju 14 ključnih prioriteta koje je postavila Komisija 2019.godine.

 

 

Poziva sve političke aktere da podupru jedinstvo, suverenitet i teritorijalni integritet BiH i da se suzdrže od svake retorike i djela koja izazivaju podjele.

 

 

4. Ponavlja da pristupni proces BiH mora biti utemeljen na funkcionalnim demokratskim institucijama, vladavini prava, borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, kao i poštovanju osnovnih prava i nediskriminaciji za sve građane, uključujući konstitutivne narode.

 

5. Osuđuje opetovanu upotrebu zapaljive retorike i prihvaćanje secesionističkih zakona i politike rukovodstva entiteta Republika Srpska (RS). Naglašava da takve radnje podrivaju BiH i nisu u skladu s njezinim procesom pristupanja EU. Ponavlja svoj poziv na ciljane sankcije protiv svih destabilizirajućih faktora, posebno Milorada Dodika.

 

6. Pozdravlja službeno potpuno usklađivanje BiH sa zajedničkim spoljnim i bezbjednosnim sektorom EU politika, uključujući restriktivne mjere kao odgovor na ruski agresijski rat protiv Ukrajinu i potiče na učinkovitu provedbu tih mjera. Osuđuje pro-ruski stav rukovodstva RS i njihove česte susrete sa Vladimirom Putinom i drugim ruskim zvaničnicima. Izražava ozbiljnu zabrinutost zbog bezbjednosnih rizika koje te veze predstavljaju.

 

7. Ponavlja svoju podršku Kancelariji visokog predstavnika i operaciji EUFOR Altea u nadziranju provođenja Dejtonskog mirovnog sporazuma. Pozdravlja obnavljanje mandata EUFOR-ove operacije Altea.

 

8. Zabrinut je zbog stranog uplitanja i kampanja dezinformisanja stranih aktera u BiH i poziva na poduzimanje daljnjih koraka za učinkovito suprotstavljanje njima.

 

9. Pozdravlja obnovljeni i kontinuirani angažman BiH u Parlamentarnom odboru za stabilizaciju i pridruživanje EU-BIH Demokracija i vladavina prava.

 

 

 

IZBORNI ZAKON

 

 

10. Žali zbog činjenice da politički akteri još uvijek nisu donijeli izmjene ustava i izborni zakon kako bi se uskladili s Evropskom konvencijom o ljudskim pravima i proveli relevantne presude Evropskog suda za ljudska prava kako bi se osigurala nediskriminacija i jednakost u skladu s odlukama Ustavnog suda BiH.

 

11. Prima na znanje izmjene koje je Visoki predstavnik unio u Izborni zakon u martu 2024. kojima su uvedeni važni standardi integriteta i mjere za izgradnju povjerenja. Poziva Parlament BiH da se hitno pozabavi svim preostalim preporukama Kancelarije za demokratske institucije i ljudska prava Organizacije za evropsku bezbjesnost i saradnju (OEBS/ODIHR) i Grupe država protiv korupcije (GRECO).

 

12. Pozdravlja činjenicu da su lokalni izbori 6. oktobra 2024. bili konkurentni i učinkovito vođeni. Žali što su održani u okruženju u kojem je nedostajala društvena i politička kohezija.

 

13. Osuđuje postupke RS kojima se podriva ustavni poredak BiH i nadležnosti tijela BiH, te njegov opstrukcionizam prema Ustavnom sudu BiH.

 

14. I dalje je ozbiljno zabrinut zbog korupcije, posebno korupcije na visokom nivou u BiH i potiče nadležna tijela da zauzmu proaktivniji stav u borbi protiv nje.

 

15. Potiče BiH da pojača borbu protiv organizovanog kriminala. Duboko je zabrinut zbog ranjivosti na kriminalnu infiltraciju u političkim, pravnim i ekonomskim sistemima.

 

16. Pozdravlja novi Zakon o sprečavanju pranja novca i finansiranju terorizma i potiče BiH da ojača mjere u ovom području.

 

17. Pozdravlja usvajanje Zakona o graničnoj kontroli BiH i poziva na potpuno usklađivanje s viznom politikom EU.

 

18. Podsjeća na potrebu za profesionalnom i depolitizovanom službom BiH. Pozdravlja korake u reformi javne uprave.

 

19. Oštro osuđuje diskriminaciju, nasilje i govor mržnje protiv svih manjina. Poziva na učinkovito kazneno gonjenje takvih incidenata. Potiče BiH da promoviše i štiti ljudska prava, nediskriminaciju i zaštitu svih manjina.

 

20. Naglašava važnost uključivog i kvalitetnog obrazovanja. Ponovno poziva na prekid diskriminatorne prakse dvije škole pod jednim krovom.

 

21. Poziva BiH da garantuje slobodu okupljanja, udruživanja i izražavanja, omogućavajući uključivanje civilnog društva u kreiranje politike. Osuđuje ponovno uvođenje zakona o “stranim agentima” u RS.

 

22. Naglašava ključnu ulogu nezavisnih medija. Poziva BiH da osigura finansijsku održivost i političku nezavisnost javnih emitera i Regulatorne agencije za komunikacije BiH. Snažno je zabrinut zbog ruske propagande u javnoj radioteleviziji RS i osuđuje emitovanje kanala RT (bivši Russia Today), čime se krše sankcije EU.

 

23. Osuđuje politički pritisak, napade, zastrašivanje, prijetnje, ponižavajuće primjedbe i strateške tužbe protiv sudjelovanja javnosti (SLAPP) protiv novinara i medijskih radnika, posebno od strane političara na visokom nivou.

 

24. Podstiče BiH da osigura i učinkovito provodi relevantne zakone o opštim ljudskim pravima. Podstiče BiH na procesuiranje diskriminirajućih zločina.

 

25. Podsjeća na potrebu za upravljanjem migracijama i azilom utemeljenim na solidarnosti. Poziva BiH da preuzme punu odgovornost za upravljanje prihvatnim centrima i da garantuje pristup učinkovitim i izvedivim postupcima azila.

 

26. Podsjeća da su dobrosusjedski odnosi i regionalna saradnja ključni elementi procesa proširenja EU.

 

27. Naglašava važnost pomirenja u BiH i potiče sve vlasti da aktivno promovišu i garantuju pristup istini, pravdi i uključivoj pravnoj zaštiti. Poziva na daljnje napore u rješavanju pitanja nestalih osoba.

 

28. Osuđuje sve oblike istorijskog revizionizma, poricanja genocida, veličanja ratnih zločina i zločinaca te osporavanja činjenica ili nezavisnosti i nepristranosti međunarodnih i domaćih sudova, posebno od strane političkih vođa.

 

29. Pozdravlja odluku Generalne skupštine UN da se 11. juli odredi kao Međunarodni dan sjećanja na genocid 1995.godine u Srebrenici.

 

30. Naglašava da je regionalna saradnja putem zajedničkog regionalnog tržišta ključna za promovisanje privrednog rasta i poziva BiH da brzo ratifikuje sve regionalne sporazume o mobilnosti u okviru Berlinskog procesa.

 

31. Pozdravlja Plan rasta za Zapadni Balkan, koji uključuje Instrument za reforme i rast za Zapadni Balkan. Podstiče BiH da bez daljnjeg odgađanja usvoji svoju agendu reformi.

 

32. Podstiče BiH da na najbolji način iskoristi svu finansijsku podršku EU. Poziva Komisiju da nastavi pružati finansijsku i tehničku podršku za integraciju BiH u EU na temelju strogih uslova.

 

33. Podstiče BiH da posebno ubrza diverzifikaciju izvora energije u vezi s plinskom ovisnošću o Rusiji, uz istovremeno jačanje energetske bezbjenosti i učinkovitosti, spajanje s evropskim tržištem i prelazak na obnovljive izvore energije.

 

34. Podstiče BiH da usvoji svoj nacionalni energetski i klimatski plan i provede strategije zaštite okoline na nivou cijele zemlje, istovremeno poboljšavajući kvalitetu i transparentnost ulaganja u okolinu. Ponavlja potrebu za učinkovitom zaštitom i poboljšanjem kvalitete vazduha.

 

35. Solidariše se s BiH nakon razornih poplava i klizišta u oktobru 2024.godine – stoji u prijedlogu Rezolucije Evropskog parlamenta za BiH.

DETALJI NACRTA REZOLUCIJE: Evropski parlament poziva na ciljane sankcije protiv Dodika…