CRNI BILANS SRPSKOG ZRAKOPLOVSTVA: U dvije decenije palo 11 aviona

Tragedija iznad sela Brasina, gdje su prilikom pada aviona Vojske Srbije MiG-21 poginula oba pilota, nije jedina na crnoj listi ove letjelice, pišu mediji u Srbiji navodeći da je MiG-21 jučer uzeo svoju 54. žrtvu od uvođenja u upotrebu u bivšoj Jugoslaviji 1962. godine.

Od osamostaljenja Srbije 2006. godine, ovo je jedanaesti udes letjelica Vojske Srbije, od kojih sedmi s fatalnim posljedicama, piše “Informer” navodeći da je u avionskim nesrećama izgubljeno 11 letjelica, od kojih devet aviona i dva helikoptera, a pri tome je poginulo 12 članova posade, jedan vojnik na zemlji i tri civila, dok je sedam članova posada povrijeđeno.

MiG-21UM (NL-16, evidencijskog broja 16185) koji je jučer pao kod Malog Zvornika, najmlađi je MiG-21 koji je SFRJ nabavila 1986. godine i jedini MiG-21 koji je bio aktivan u Vojsci Srbije.

Avion je remontovan 2016. godine u Zrakoplovnom zavodu “Moma Stanojlović” i bilo je planirano da u upotrebi ostane do 2026. godine. Poslije remonta, bio je prizemljen do 2018., a ponovo je počeo da leti početkom maja ove godine.

Iako je još rano za objavljivanje uzroka pada aviona MiG-21, koji je, prema navodima istrage, poletio u ispravnom stanju s aerodroma Batajnica, sumnja se da bi jedan od uzroka mogla da bude neprilagođena visina. Avion je, naime, letio prenisko, jer je pilot želio da preleti iznad svog mjesta?! Ipak, tačan uzrok pada dat će zvanični organi po završetku istrage.

Jugoslavija je do 1992. raspolagala sa 261 letjelicom u 10 verzija. Tokom raspada SFRJ, avione su naslijedila zrakoplovstva novonastalih država. Dio ih je uništen tokom ratova od 1991. do 1995., kao i tokom NATO bombardovanja 1999. godine.

Svi udesi letjelica vojnog zrakooplovstva u posljednje dvije decenije

Vojni avion Supergaleb G-4 pao je 11. aprila 2018. godine kod Kovačice, a poginuo je pilot Robert Kaloci.

Avion Vojske Srbije Supergaleb G-4 sa dvojicom članova posade srušio se u aprilu 2017. godine u selu Slatina kod Šapca, a u teškoj avionskoj nesreći poginuli su piloti, potpukovnik Nenad Ćulibrk i kapetan Dejan Pandurović.

Dvije godine prije toga, srušio se vojni helikopter Mi-17, kojim je u Beograd transportovana životno ugrožena beba iz Novog Pazara. U toj nesreći poginulo je sedam osoba.

U novembru 2013. godine, avion Orao pao je par stotina metara od centra Mrčajevaca, a pilot je uspio da se katapultira i ostane bez težih povreda.

Godinu dana prije te nesreće, preminuo je pilot Goran Savić, koji je povredama podlegao nakon pada aviona vojnog zrakoplovstva Lasta V-54 kod Nove Pazove.

Još jedan Orao srušio se 3. juna 2010. godine, pao je u Gružansko jezero, a pilot se spasio katapultiranjem.

Tokom priprema za letački nastup u julu 2009. godine, u blizini batajničkog vojnog aerodroma srušio se avion tipa MiG-29.

Pilot aviona, potpukovnik Rade Ranđelović se katapultirao, ali je preminuo od posljedica povreda, a prilikom udara aviona u zemlju poginuo je i vojnik Milan Ulemek, koji je bio požarni u obližnjem magacinu.

U 2008. godini, Vojska Srbije izgubila je dva aviona i jednog pilota.

U okolici vojvođanskog sela Baranda 21. maja major Tomas Janik katapultirao se iz aviona Orao za vrijeme trenažnog leta, dok je 24. septembra na aerodromu Batajnica život izgubio potpukovnik Ištvan Kanas u avionu G-4, prilikom pripreme za aeromiting.

U 2004. i 2005. godini izgubljen je avion Utva-75 i helikopter Gazela, čije su posade preživjele, dok u 2006. i 2007. godini nije bilo gubitaka.

Pretposljednjeg dana decembra 2003. godine u centru Kragujevca pao je helikopter Gazela, a tragedija je izbjegnuta, dok je pet osoba povrijeđeno.

Jedanaestog oktobra 2003. godine, u okolici aerodroma Lađevci kod Kraljeva oštećen je avion Utva-75 prilikom prinudnog slijetanja, a dva člana posade su povrijeđena.

U okolini Niša, 2002. godine, srušio se helikopter Gazela, čija su dva člana posade uspjela da prežive.

Krajem oktobra 2000. godine, u okolici aerodroma u Golubovcima kod Podgorice, izgubljen je avion Supergaleb G-4, ali su se dva pilota spasila katapultiranjem.

Tragedija se dogodila 20. marta 2000. godine, kada su na aerodromu Kovin, u udesu školskog aviona Utva-75, poginuli kapetan prve klase Stevica Žarkov i poručnik Dejan Radovanović.

Prvi udes nakon NATO bombardovanja dogodio se 14. avgusta 1999. godine, kada je avion An-26 prinudno sletio na civilni aerodrom u Surčinu bez izvučenog stajnog trapa. Posada je ostala nepovrijeđena, ali je avion zbog oštećenja rashodovan.