KAZNA ZA PODRŽAVANJE USTAŠKOG REŽIMA: Kako su se partizani obračunavali sa katoličkim klerom nakon rata

Obračun novih komunističkih vlasti u Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji i, u sklopu nje, Narodnoj Republici Hrvatskoj, sa rimokatoličkim sveštenstvom zbog kolaboracije sa ustaškim režimom počeo je nasumičnim pogubljenima još tokom rata, a nakon njega se nastavio u sudnicama.

Već na samom kraju Drugog svjetskog rata počeo je obračun jugoslovenih komunista sa Crkvom, kako Pravoslavnom tako i Katoličkom, a posebno sa onim pojedincima u crkvenim hijerarhijama koji su tijesno sarađivali sa domaćim izdajnicima te odobravali ili čak učestvovali u njihovim zločinima nad stanovništvom.

Partizani su se sa sveštenstvom obračunavali ne samo putem suđenja, već i klasičnim pogubljenjima. Što se tiče katoličkog klera, zagrebački nadbiskup Alojzije Stepinac na svom je suđenju u završnoj riječi 11. oktobra 1946. godine rekao da je 260-270 njegovih biskupa i sveštenika pogubljeno od strane novih vlasti metodom klasične egzekucije, bez ikakvog suđenja.

Interesantno je to što zvanične brojke Komisije za vjerske poslove Narodne Republike Hrvatske pokazuju da je od 1944. do 1951. godine formalno osuđena ukupno 271 crkvena osoba, od toga 236 iz redova Katoličke crkve. Među njima su bili biskupi, sveštenici, časne sestre i drugi službenici.

Međutim, na tom popisu nema Stepinca, koji je osuđen, pa popis vjerovatno nije potpun.

Ako dodamo i one koji su jednostavno pogubljeni krajem i nakon rata, pričamo vjerovatno o 600-700 katoličkih sveštenika koji su “stradali” od komunističkih vlasti. Riječ stradali stavljamo pod znake navoda jer su ti ljudi mahom bili ratni zločinci (svakako, među njima je bilo i nedužnih ljudi).

Ova fotografija koju vidite nastala je u Zagrebu 11. oktobra 1946. godine, posljednjeg dana suđenja Alojziju Stepincu koji je osuđen na 16 godina zatvora (prvih pet godina u Lepoglavi, potom u kućnom pritvoru u Krašiću, gde je i umro; a mnogi tvrde i da je otrovan).

Sudilo mu se zajedno sa 15 drugih ljudi, među kojima i istaknutim ustašama Erihu Lisku i Ivanu Šaliću, ali i nekim ustaškim sveštenicima, čini se franjevcima. To su ljudi koje vidite na slici.

(SB/Telegraf)